Gerçek beslenmek, bedenen ve ruhen sağlıklı olabilmemiz için hayatımızın her devrinde kıymet taşıyor. Kimi periyotlar var ki çok daha fazla ihtimam istiyor. Bu devirlerden biri ise hiç kuşkusuz bayanlarda ‘hamilelik süreci’ oluyor. Çünkü hamilelikte yanılgılı beslenme alışkanlıkları anne ve bebekte değerli sıhhat meselelerine yol açabiliyor. Örneğin düşük, erken doğum, doğumsal anomaliler, gebelik hipertansiyonu yahut diyabeti gibi! Ayrıyeten hamilelik periyodundaki beslenme alışkanlıklarının çocukluk ve erişkinlik çağı hastalıklarına yatkınlık ya da korunma sağlayabileceği de yapılan çalışmalarla ortaya konmuş. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Sezgi Güllü Erciyestepe, hamilelik periyodu ile doğumun problemsiz geçmesi için kâfi, istikrarlı ve kaliteli beslenme alışkanlığı  edinilmesinin son derece değerli olduğunu belirterek, “İşlenmemiş, organik ve besin bedelleri yüksek besinlerin çoka kaçılmadan tüketilmesinin yanı sıra çok kilo alımından kaçınılması hamilelikte en çok dikkat edilmesi gereken beslenme alışkanlıklarını oluşturuyor” diyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Sezgi Güllü Erciyestepe, sağlıklı bir hamilelik için beslenmenizde dikkat etmeniz gereken kuralları anlattı; değerli teklifler ve ikazlarda bulundu.

Doymuş yağ, tuz ve şekerden kaçının!

Hamilelik devrinde yüksek besin kalitesine sahip besinler tüketmeye ve ‘boş kalori’ olarak isimlendirilen doymuş yağ, tuz ile şekerli besinlerden kaçınmaya dikkat edin. Çünkü yüksek kalori pahasına sahip olan lakin besin kıymeti içermeyen bu çeşit besinlerin fazla tüketimi hamilelikte gereksiz kilo alımının yanı sıra gebelik hipertansiyonu ve gebelik diyabeti üzere önemli sıhhat sorunlarına neden olabiliyor. Bilhassa işlenmiş ve paketli besinlerden uzak durmanız; doymuş yağ, şeker ile tuz tüketiminizi sınırlandırmanıza yardımcı oluyor.

Çay ve kahveyi sınırlandırın

Çay ve kahve çoğumuz için adeta vazgeçilmez bir alışkanlık. Fakat bu ikilinin hamilelik periyodunda tüketilmesi içerdikleri ‘kafein’ nedeniyle bebekte gelişim geriliği ve anne adayında demir emilimini düşürmek üzere son derece önemli meselelere yol açabiliyor. Ayrıyeten kalp ve dolanım sistemini de etkiliyor ve bebeğin kalp atışı ile teneffüsünü arttırıyor. Münasebetiyle kafein tüketimini günlük 200-300 mg ile sonlandırmaya ihtimam gösterin. Bir fincan Türk kahvesi yaklaşık 60 mg, filtre kahve yaklaşık 140-150 mg kafein içeriyor. Bir bardak çayda da ortalama 50 mg kafein bulunuyor. Ayrıyeten annenin aldığı alkol bebeğe plasenta yoluyla geçerek düşük, meyyit doğum, bebekte gelişme geriliği, çeşitli baş-yüz kusurları ve zeka geriliğine yol açabiliyor. 

Proteine sofranızda yer açın

Bebeğin beslenmesinden sorumlu olan fetal – plasental ünite bilhassa hamileliğin son 6 ayında yaklaşık bir kilo protein kullanıyor. Dr. Sezgi Güllü Erciyestepe, bu nedenle hamilelikte alınan toplam kalorinin yüzde 10-35’inin proteinden karşılanması gerektiğine işaret ederek, “Hamilelikte artan protein gereksinimi için günde 71 gram protein öneriliyor. Protein; kemik, kas ve beyin gelişiminde değerlidir. Yağsız et, yumurta, deniz ile soya eserleri, fasulye, fındık, bezelye ve mercimek, proteinden varlıklı besinlerdir” diyor. Dr. Sezgi Güllü Erciyestepe, protein tozlarının ya da yüksek protein desteklerinin ise hamilelik periyodunda önerilmediğine dikkat çekerek, “Zira bu cins eserler gastrointestinal rahatsızlıklara ya da alerjik tepkilere sebep olabiliyor“ ikazında bulunuyor.  Bunların yanı sıra yağsız ya da az yağlı süt dahil olmak üzere, yoğurt ve peynir, gebe bir bayanın diyetinde kesinlikle yer almalı. Süt /süt çeşitleri bebek ve annenin kalsiyum ile protein muhtaçlığını karşılıyor. 

Tam tahıllı beslenin

Tam tahıllar çoklukla B vitamini, folik asit, lif ve magnezyum açısından güçlü oluyor. Hamilelik periyodunda tam tahıllı beslenmek, sindirim ve hudut sisteminin sağlıklı olabilmesinde değer taşıyor.  Kahverengi pirinç, tam buğdaylı makarna, tahıllar ve yulaf ezmesi üzere besinler tüketilmesi önerilen besinler ortasında yer alıyor. 

Bolca lifli besin tüketin

Lifli besin tüketimi hamilelikte sık yaşanan meselelerden olan kabızlığı önlemek üzere epeyce yararlı bir fonksiyon üstleniyor. Kâfi su alımıyla birlikte günde 28-36 gram lifli besinlerin tüketilmesi öneriliyor. Zerzevat ve meyveler başta olmak üzere; kepekli ekmek, kepekli makarna, kuru incir, kuru kayısı ve bezelye lif açısından güçlü besinler ortasında yer alıyor.   

Sebze ve meyveleriniz rengarenk olsun

Mevsiminde meyve tüketimi, içeriğindeki yüksek vitamin sayesinde, bebeğinizi olumlu tarafta etkileyecektir. Lakin içeriğinde şeker olduğu için çok tüketiminden kaçının; aksi halde glikoz ölçüsü nedeniyle sizin ve bebeğinizin sıhhatini olumsuz etkileyebilir. Dr. Sezgi Güllü Erciyestepe, sebzelerin düzgün bir lif kaynağı olduğunu belirterek, “Sebzeler tıpkı vakitte folat dahil olmak üzere birçok vitamin ve mineral içerir. Folat/folik asit bebekte nöral tüp defektini engellemekte en kıymetli noktalardan bir adedidir. Günlük 0.4-0.8 mg folik asit takviyesi kafidir. Tüm bu faydalarından ötürü hamilelik devrinde günde 5 porsiyon zerzevat ile meyve tüketimi ihmal edilmemeli” diyor.

Karbonhidratsız olmaz!

Karbonhidrat kıymetli bir güç kaynağıdır. Yetersiz alınırsa bedeniniz güç sağlamak için proteinler ile yağları yakmaya başlıyor. Bilinçsiz bir biçimde karbonhidrat sonlandırılması bebeğin beyin gelişimini olumsuz etkileyebiliyor. Hasebiyle alınan toplam kalorinin yüzde 45-65’i karbonhidratlardan sağlanması gerekiyor. Karbonhidrat gereksiniminin bilhassa lifli besinlerden alınması kıymet taşıyor. Karbonhidrat kaynakları olarak bilhassa meyve, zerzevat ile tam tahıllı besinler öneriliyor.

Bitkisel yağları tercih edin

Hamilelikte günlük muhtaçlık duyulan kalorinin yüzde 20-35’inin yağlardan alınması gerekiyor. Çünkü yağlar hamilelikte güç sağlıyor. Lakin teratojenik tesirleri nedeniyle doymuş yağ tüketimini mümkün olduğunca kısıtlayın. Zeytinyağı ve fındık yağı üzere bitkisel yağlar öncelikli olarak tüketilmesi önerilen yağları oluşturuyor.  

Haftada 2-3 defa balık şart!

Omega 3 bebeklerin beyin ve hudut sistemi gelişimi açısından epeyce değerli. Omega 3 içeren besinlerin tüketimi hamilelik sürecinde anne karnında bebeğin kilo alımını ve bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlıyor. Bu nedenle haftada 2-3 defa bir porsiyon balık tüketmeye itina gösterin. Lakin yüksek düzeyde cıva içeren uskumru üzere balıklar hamilelik devrinde katiyen tüketilmemeli.

Sofranızda demir kaynakları olsun

Demirin diyetle birlikte alınabilen 2 formu mevcut: Hem ve hem olmayan demir.  Biyoyaralanımı en yüksek olan demir formu hem demir olup; et, beyaz et yahut balık etinde çokça yer alıyor. Bitkisel kaynaklı demir ise düşük yarar sağlamasının yanı sıra vegan ya da vejeteryan gebelerde anemi olmasa dahi demir desteği ihtiyacını doğuruyor.

Kolin içeren besinleri unutmayın

Kolin, bebeğin hudut sisteminin gelişimi ve bilişsel işlevleri için epeyce değer taşıyor. Bu nedenle beslenme programınızda nizamlı olarak ‘kolin’ içeren besinlere yer verin. Yumurta, kırmızı et, beyaz et, deniz eserleri ve tahıllar kolin içeren besinlerden. Brüksel lahanası, brokoli ve ıspanak üzere sebzelerde de kolin yer alıyor. Lakin bu sebzeler kâfi ölçüde kolin içermediği için vegan ve vejeteryan gebeler kolin dayanağına muhtaçlık duyuyorlar.

Su için hem de bolca

Hamilelikte bir öteki değerli kural ise kâfi su tüketmek. Günlük 2-3 litre su tüketmeyi alışkanlık edinin. Çünkü su, hamilelikte artan kan dolanım kapasitesini karşılamada, hasebiyle besinlerin bebeğe tesirli biçimde ulaşmasını sağlamada kıymet taşıyor. Birebir vakitte kâfi su alımı, bebeğin içinde büyüdüğü amniyotik kesenin ülkü oranda suya sahip olmasını sağlarken, atıklar ve toksinlerin bedenden atılmasında da kıymetli rol oynuyor. Nem, hava sıcaklığı, fizikî aktivite ve idman yoğunluğu üzere durumlarda ise su tüketimini artırmanızda yarar var.

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı